Hoe werkt geur in je brein?
De Kracht van Geur: Hoe Geuren Je Brein en Herinneringen Beïnvloeden
Geur is iets magisch. Een vleugje lavendel en je voelt je ontspannen. De geur van versgebakken appeltaart en ineens denk je aan je oma. Geuren kunnen herinneringen oproepen, emoties beïnvloeden en zelfs je humeur veranderen. Maar hoe werkt dat precies in je brein?
Wanneer je iets ruikt, reizen geurstoffen via je neus naar het reukepitheel, waar geurcellen de chemische stofjes omzetten in signalen. Die signalen worden vervolgens razendsnel doorgestuurd naar het reukcentrum in je hersenen. Wat bijzonder is: dit deel van je brein ligt vlak naast de amygdala (het emotionele centrum) en de hippocampus (verantwoordelijk voor herinneringen).
Dit verklaart waarom geuren zo direct emoties en herinneringen oproepen – sneller en dieper dan geluid of beeld. Ruiken is eigenlijk het meest ‘emotionele’ zintuig dat we hebben.
Heb je ooit ineens een geur geroken die je terugbracht naar je kindertijd, een vakantie of een specifiek persoon? Dat komt omdat geur gekoppeld ligt aan autobiografische herinneringen. Deze ‘geur-herinneringen’ zijn vaak:
Levendig
Oud (vaak uit je jeugd)
Emotioneel geladen
Geur verbindt dus niet alleen een moment aan je geheugen, maar ook het gevoel dat daarbij hoorde.
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat bepaalde geuren je daadwerkelijk kunnen helpen ontspannen, energieker maken of zelfs beter laten slapen. Een paar voorbeelden:
Lavendel: verlaagt stress en ondersteunt beter slapen
Pepermunt: bevordert concentratie en alertheid
Citrus (zoals sinaasappel of citroen): verbetert de stemming en geeft energie
Sandelhout: kalmerend en helpt bij diepe meditatie
Door deze werking wordt geur vaak ingezet bij aromatherapie, meditatie en zelfs in marketing (denk aan geurende winkels die je langer willen laten blijven).
Je kunt geur op allerlei manieren inzetten om je stemming te ondersteunen:
Gebruik een geurbrander of diffuser met etherische olie in huis
Spray een geur op je kussen voor het slapen (zoals lavendel)
Draag een geursteentje met etherische olie om je nek
Creëer een ‘vaste geur’ voor rust, zoals bij meditatie – je brein koppelt die geur na verloop van tijd automatisch aan ontspanning
Geur en het geheugen bij mensen met dementie
Bij mensen met dementie, zoals Alzheimer, raakt het geheugen beschadigd. Vooral het korte termijn geheugen en het vermogen om nieuwe informatie op te slaan, gaan achteruit. Maar… geur blijkt hierin een bijzonder sterke rol te spelen.
De reukzin is namelijk direct verbonden met het limbisch systeem van de hersenen – het deel dat emoties en herinneringen regelt. Juist dat systeem blijft bij veel mensen met dementie relatief lang intact. Daardoor kunnen geuren vaak herinneringen activeren die met woorden of beelden niet meer bereikbaar zijn.
Bijvoorbeeld:
De geur van versgebakken brood kan iemand terugbrengen naar een jeugdherinnering aan de keuken van vroeger.
Lavendel kan rust oproepen, zelfs bij onrustige momenten.
De geur van aftershave of parfum van vroeger kan iemands partner of ouder weer even “nabij” laten voelen.
In de zorg worden geuren dan ook steeds vaker bewust ingezet:
In geurherinneringsboxen of ‘snoezelruimtes’
Tijdens aromatherapie om spanning te verlagen
Bij persoonlijke geuren die herinneringen ondersteunen (zoals iemands favoriete parfum of de geur van hun oude huis)
Geur werkt dan als een soort brug naar het verleden – het opent een deur waar woorden dat soms niet meer kunnen.
Tip:
Als je voor een dierbare met dementie geur wil inzetten, kies dan geuren met een sterke emotionele link aan vroeger. Denk aan:
Zepen of parfums die ze vroeger gebruikten
Geuren van eten dat ze vaak maakten of aten
Geuren van bloemen of planten uit hun tuin
✨ Samengevat:
Geur is krachtig. Het beïnvloedt je hersenen, stemming en herinneringen op een diep niveau. Door geur bewust te gebruiken, kun je je welzijn positief beïnvloeden – of het nu is om te ontspannen, te herinneren of juist om energie op te doen.
Nieuwsgierig geworden? In de webshop vind je verschillende natuurlijke geurproducten zoals etherische oliën en geurbranders – perfect om jouw eigen geurwereld te creëren.
Liefs💓
Reacties
Een reactie posten